Submenu

Samen beslissen bij trans mannen

Frederique Nagtegaal ♛ 19-10-2021
1697 keer bekeken 0 reacties

Samen beslissen is het proces waarin zorgprofessional en patiënt samen bespreken welke zorg het beste bij de patiënt past. Uitgangspunt is dat de zorg zoveel mogelijk aansluit bij de situatie en behoeftes van de patiënt. Onderaan de pagina vind je de beschikbare praktijkvoorbeelden en het nieuws over samen beslissen.

De medische kennis van de zorgprofessional en de kennis van de patiënt over zijn eigen wensen en behoeften vullen elkaar aan bij samen beslissen. 

Het goede gesprek

Om meer samen te beslissen, is ondersteuning van het goede gesprek tussen patiënt en zorgprofessional onmisbaar. Patiënten moeten goede informatie krijgen over hun mogelijkheden, en de voor- en nadelen die daarbij horen. Want er zijn bijna altijd meerdere mogelijkheden. Ook afwachtend volgen kan een optie zijn. Net zo belangrijk is het om te weten wat voor die individuele patiënt belangrijk is, wat zijn voorkeuren en persoonlijke situatie zijn. Dat is voor zorgprofessionals niet altijd makkelijk om goed uit te vragen, en voor patiënten niet makkelijk om de bedenken en te verwoorden. De Patiëntenfederatie Nederland (PFN) neemt het voortouw in de werkgroep die zich over dit thema buigt.

Activiteiten & doelen

De werkgroep heeft 6 activiteiten opgezet om meer samen beslissen te stimuleren:

 

  1. Campagne
    Een sectoroverstijgende campagne om iedereen die zorg nodig heeft of werkt in de zorg, een stapje verder te brengen in Samen beslissen. De campagne zorgt voor een gezamenlijke en verbindende taal en concrete tips. Bekijk de campagnewebsite.
     
  2. Keuzehulpen
    Goede en betrouwbare keuzehulpen vindbaar, toegankelijk en goed te gebruiken maken voor ziekenhuizen/klinieken, zorgprofessionals en patiënten. Lees meer over keuzehulpen.
     
  3. Scholing en opleiding
    Samen beslissen verankeren in de opleiding en (na)scholing van zorgprofessionals, zodat zij beter toegerust worden om samen met de patiënt te kunnen beslissen. 
    Competentiesets:
    - Rapportage deelproject 1 competentiesets Samen Beslissen
    Handreiking - competentieset scholing medisch specialisten Samen beslissen
    Competentieset Samen Beslissen verpleegkundig specialist
    Competentieset Samen Beslissen verpleegkundige
    Opleidingsmateriaal:
    - Opleidingsmateriaal
    - E-learning: De Kern van Samen Beslissen
    Bekijk alle documenten van scholing en opleiding bij samen beslissen.
    Onderzoeksrapport:
    - Eindrapport Samen Beslissen aan bed
  4. Leren van elkaar
    Door gebruik te maken van elkaars kennis en ervaring, versnellen we de implementatie van samen beslissen in de praktijk. Voor zorgorganisaties en professionals gebeurt dit in de vorm van o.a. praktijkvoorbeelden, nieuwsbrieven en bijeenkomsten. En voor patiënten met producten voor bijeenkomsten, in een toolkit voor zorg- en patiëntenorganisaties.
    Project Samen beslissen in de praktijk
    Met het project Samen beslissen in de praktijk verzamelen we meer dan 50 voorbeelden van samen beslissen in ziekenhuizen, academische centra en zelfstandige klinieken. Werk jij aan samen beslissen in de medisch specialistische zorg? Dan horen we graag van je. Lees meer over het project Samen beslissen in de praktijk.
    Project Leren van elkaar – patiënten
    We ontwikkelden een toolkit met producten, die zorg- en patiëntenorganisaties kunnen inzetten in bijeenkomsten over samen beslissen met patiënten en naasten. Bekijk de Toolkit Samen beslissen bijeenkomsten.
    Lees meer over Leren van elkaar – patiënten
     
  5. Verbinding met beperkte gezondheidsvaardigheden
    30% van de mensen heeft moeite met het vinden, begrijpen en gebruiken van informatie over gezondheid. Binnen alle onderdelen van het programma houden we hiermee rekening. Ook ontwikkelen we een training voor ziekenhuizen/klinieken en een kennismodule voor patiëntenorganisaties. Bekijk de Toolkit Gezondheidsvaardigheden voor zorgverleners, of lees meer over verbinding met beperkte gezondheidsvaardigheden.
  6. Organiseren en belonen
    Zorgorganisaties krijgen handvatten om samen beslissen te organiseren en van elkaar te leren. Zorgverzekeraars en zorgorganisaties wisselen kennis uit om financiële knelpunten op te lossen. Lees meer over organiseren en belonen.


    Op 8 september 2022 vond de tweede kennissessie ‘Organiseren en belonen van Samen Beslissen’ plaats in Utrecht. Ruim 80 deelnemers waren aanwezig. Onder hen inkopers van zorg, beleidsmakers, zorgverleners en patiëntvertegenwoordigers. Tijdens het plenaire deel en zes interactieve sessies deelden voorlopers op het gebied van Samen Beslissen hun ervaringen en vond er kennisuitwisseling plaats. Het was een geslaagde en energieke kennissessie op een inspirerende locatie! Lees het volledige verslag of bekijk de presentaties of bekijk de infografic met de belangrijkste bevindingen uit de kennissessie.

Gedeelde besluitvorming duurzaam inbedden in het behandeltraject voor transgender mannen: een digitaal zorgportaal dat het individuele pad van de patiënt volgt. Dat was het doel van dit project van Amsterdam UMC. Dit zorgportaal biedt gedoseerde informatie op de juiste plek en het juiste moment.

Daarnaast tonen dashboards klinische uitkomsten die kunnen helpen bij het maken van een operatiekeuze. Om samen beslissen te ondersteunen, werden keuzehulpen ontwikkeld. Deze keuzehulpen zijn een herziening van een eerder ontwikkelde keuzehulp.

Behandelopties trans mannen

Bij transgender personen komt de ervaren genderidentiteit niet overeen met hun geboortegeslacht. Dit heet genderincongruentie. Als dit leidt tot klachten, zijn er verschillende behandelingen mogelijk. Vaak is de meest effectieve behandeling het aanpassen van de lichamelijke geslachtskenmerken aan de ervaren genderidentiteit. Een traject duurt vaak meerdere jaren en kan bestaan uit hormoonbehandelingen en chirurgie. Er zijn veel verschillende opties en niet iedere transgender persoon wil hetzelfde.
Voor trans personen die zich identificeren als man (trans mannen) zijn borstoperaties, gynaecologische en genitale operaties de belangrijkste mogelijke chirurgische behandelingen.

Consequenties

De mogelijke operaties hebben consequenties voor het uiterlijk en het lichaamsbeeld. Maar er zijn ook gevolgen voor urologische en seksuele functies, vruchtbaarheid en de mogelijkheid kinderen te baren. Daarnaast hebben de opties verschillende risicoprofielen. Om die risico’s te verlagen en in aanmerking te kunnen komen voor de operaties, gelden een aantal vereisten (zoals niet roken). Er zijn er meerdere specialismen en type zorgverleners bij de behandelingen betrokken.

Behandelwensen

Behandelwensen van trans mannen kunnen sterk uiteenlopen. Uit recent onderzoek blijkt dat zowel trans mannen als zorgverleners behoefte hebben aan meer en betere informatievoorziening en gepersonaliseerde zorg. Momenteel ontbreken hiervoor de nodige hulpmiddelen. Voor trans mannen is het belangrijk een gevoel van autonomie over hun behandeling te hebben. Door samen met hun zorgverlener te beslissen over het behandeltraject - met de nodige en betrouwbare informatie voorhanden - krijgen patiënten meer vertrouwen in de gepastheid van hun behandelingen. Dat draagt bij aan autonomie en aan een goede kwaliteit van leven.

Doelen

  1. Samen beslissen is mogelijk gemaakt door een duidelijke inrichting van het digitale zorgportaal. Met de juiste informatie op het juiste moment. Dit is inclusief de ontwikkeling van geïndividualiseerde, datagedreven beslismomenten die passen bij leefstijl, opleidingsniveau en de gezondheidsvaardigheden van de individuele patiënt.
  2. Het bundelen van de bestaande en nieuwe uitkomstregistraties. Actuele uitkomstinformatie is teruggekoppeld naar het zorgportaal voor patiënt en zorgverlener.
  3. Implementatie en opschaalbaarheid faciliteren. Dit is gebeurd door training van zorgprofessionals en educatie van trans mannen op het gebied van samen beslissen. Bij deze ontwikkeling is rekening gehouden met de mogelijkheid om het gebruik van uitkomstinformatie uit te breiden naar centra waar transgenderzorg in de toekomst wordt geboden. Ook is het project opgenomen in het programma Waardegedreven Zorg van het Amsterdam UMC.

Onderdelen

Structuur van het zorgpad in het digitale zorgportaal
Doel: bestaand zorgpad inrichten in het digitale zorgportaal. De trans man en de zorgverleners worden samen door de verschillende stappen en keuzemomenten van samen beslissen geleid.

Content van het digitale zorgportaal
Doel: patiënten en zorgverleners begrijpelijke en toegankelijke informatie aanleveren ter ondersteuning van samen beslissen.

Uitkomsten
Doel: er wordt één complete uitkomstenset gecreëerd waarna dit in dashboards terug kan komen ter ondersteuning van samen beslissen.

Dashboards
Doel: dashboarding over uitkomsten voor patiënten en zorgverleners ter ondersteuning van het gesprek in de spreekkamer en samen beslissen (niet openbaar).

Keuzehulpen
Doel: verdere ontwikkeling van de keuzehulp ter bevordering van de voorbereiding van het gesprek in de spreekkamer en het samen beslissen.

Opschaling
Doel: opschaling van het project naar andere centra waar in de toekomst genderbevestigende zorg geleverd wordt.

Vragen?

Heb je vragen over dit project? Neem contact op met Thomas van Vliet.

Afbeeldingen

Waarderen

X (voorheen Twitter)

0  reacties

Cookie-instellingen