filters resetten

Thema/lijn

Organisatie

Aanpak

Specialisme

Beatrix Ziekenhuis rolt keuzehulpen breed uit

Frederique Nagtegaal ♛ 22-06-2021
2884 keer bekeken 0 reacties

Hoe breng je Samen beslissen in de praktijk? Welke stappen kun je zetten? Wat werkt, en wat werkt juist niet? Om als ziekenhuis en (zorg)professional meer van elkaar te leren is het project Samen beslissen in de praktijk gestart.

Databank praktijkvoorbeelden

Voor Samen beslissen in de praktijk brengen we meer dan 50 voorbeelden bijeen van samen beslissen in ziekenhuizen, academische centra en zelfstandige klinieken. Hoe hebben anderen samen beslissen aangepakt? Hoe organiseren zij het en hoe zorgen zij voor een verandering in de spreekkamer? In een centrale databank met een handige zoekfunctie is er zo altijd wel een voorbeeld dat aansluit op jouw praktijk.

Wat kun je verwachten?

We organiseren online intervisiebijeenkomsten ‘Samen Beslissen in de praktijk’ om kennis met elkaar te delen. Tijdens deze bijeenkomsten staat steeds een praktijkvoorbeeld van samen beslissen centraal en is er aandacht voor geleerde lessen. In kleine groepjes gaan deelnemers aan de slag met eigen vragen en ervaringen. Nieuwsgierig geworden naar hoe zo’n bijeenkomst eruit ziet? Lees de sfeerverslagen. Aanmelden kan via de Agenda.

Met de Nieuwsbrief samen beslissen houden we je op de hoogte van wat er allemaal gebeurt op het gebied van samen beslissen. Meld je aan! Doe dit ook als je al eerder geabonneerd was op de voorloper ‘Nieuwsbrief Inspiratie voor Samen Beslissers’.

Voor oproepen en vragen aan collega’s is er ook het Leerplein Samen Beslissen.

Hoe kun je bijdragen?

Wij zijn ervan overtuigd dat je veel kunt leren van elkaars ervaringen en we zijn dan ook steeds op zoek naar nieuwe praktijkvoorbeelden. Dus ben jij bezig met de implementatie van samen beslissen? Heb je veel ervaring met een handige tool? Verzorg je trainingen voor je collega’s in het ziekenhuis of weet je veel over samen beslissen voor een speciale patiëntgroep? Neem dan contact met ons op! Lever jouw praktijkvoorbeeld bij ons aan. Je kunt ook een e-mail sturen om een afspraak te maken voor een interview.

We horen graag van je!

Het project Samen beslissen in de praktijk is onderdeel van het thema Samen beslissen van het programma Uitkomstgerichte Zorg. De NVZ verzamelt praktijkvoorbeelden en organiseert (intervisie)bijeenkomsten. Daarin werken we samen met de andere HLA-partijen. Heb je vragen, tips of wil je sparren of jouw voorbeeld geschikt is? Neem dan contact op met Firiël Suijker (projectmedewerker Leren van elkaar – Samen beslissen).

Het Beatrix Ziekenhuis in Gorinchem startte in 2016 met Samen beslissen. Deze werkwijze sloot aan bij de mensgerichte organisatiecultuur en de missie van het ziekenhuis. Bovendien wil het ziekenhuis als alliantieziekenhuis van VGZ zinnige zorg bieden met uitkomsten die aansluiten bij de patiënt.

Thema/lijn

Samen beslissen

Organisatie

Algemeen ziekenhuis
Eerste lijn

Aanpak

E-learning
Keuzehulp

Na 2  projecten rond aandoeningen (knieslijtage en baarmoederverzakking) was eind 2019 de tijd rijp voor ziekenhuisbrede opschaling. Volgens organisatieadviseur Petran Geurts blijken behandelkeuzehulpen een vliegwiel voor deze opschaling te zijn.

Keuzehulp

“In het begin was ik niet zo voor deze ‘beperkte’ aanpak, want gebruik van een keuzehulp alleen is natuurlijk nog geen samen beslissen”, vertelt Geurts. “Maar we merken dat dit instrument samen beslissen tastbaar maakt en aansluit bij onze praktisch ingestelde zorgprofessionals. Een keuzehulp daagt de patiënt uit na te denken over mogelijke behandelingen en helpt arts en patiënt bij het beslisgesprek. Het maakt duidelijk waar de vragen en afwegingen liggen.”

Aanpak

Geurts introduceert de keuzehulpen per vakgroep of zorgproces. Dit gebeurt bij voorkeur samen met een arts of verpleegkundige die samen beslissen belangrijk vindt. Bij die introductie wordt nagedacht hoe de keuzehulp het beste past in het zorgproces. Dat verschilt per aandoening en is onlosmakelijk verbonden met de stappen van samen beslissen. Iedereen die een rol heeft in dat proces, denkt daarover mee: de medisch specialist, de verpleegkundige en de ondersteuner van de polikliniek. Gezamenlijk wordt bepaald wat het beste moment is in het zorgproces om de keuzehulp uit te reiken en vervolgens te bespreken.

Beslismomenten

Meestal wordt het gebruik van de keuzehulp in het eerste gesprek tussen specialist en patiënt besproken. Bij sommige aandoeningen wordt een apart beslisgesprek ingepland en bij lange behandeltrajecten zijn meerdere beslismomenten.

Transmuraal project Samen Beslissen

Het Beatrix Ziekenhuis is bovendien betrokken bij een transmuraal project Samen Beslissen. “Daar ontdekken we dat bij een aantal aandoeningen (bijvoorbeeld een baarmoederverzakking) de huisarts vaak al over de verschillende opties kan spreken met de patiënt”, vertelt Geurts. “Als je zo samen nadenkt over hoe je een keuzehulp goed implementeert, ben je feitelijk bezig met samen beslissen.”

Ondersteuningsteam

Het ondersteuningsteam (Geurts, een collega-adviseur en een afdelingshoofd) volgt ook of de keuzehulpen daadwerkelijk gebruikt worden. “Als dat nog te weinig gebeurt, onderzoeken we met de vakgroep hoe dat komt en of het bijvoorbeeld aan het gesprek kan liggen. Dat lokt dan vanzelf andere vragen uit, zoals een training in gesprekstechniek of intervisie.”

Resultaten

5 vakgroepen hebben (mei 2021) in totaal 20 keuzehulpen geïmplementeerd. Vrijwel overal is de keuzehulp ook ingebed in het zorgproces. Hoe dat gebeurt, verschilt per proces. Geurts: “Bij een liesbreuk krijgt de patiënt al een keuzehulp bij de verwijzing, voor het eerste gesprek met de specialist. Bij andere aandoeningen kijken we of er een extra gesprek nodig is.” Het gebruik is nog niet geëvalueerd, maar Geurts hoort van artsen terug dat hun gesprekken met de patiënten beter worden door het gebruik van de keuzehulpen. 

Instrumenten

Het Beatrix Ziekenhuis heeft een abonnement op het gebruik van de online keuzehulpen van Patiënt+. De patiënt doorloopt de keuzehulp in een aantal stappen. Zo krijgen patiënt en arts inzicht in de persoonlijke situatie en voorkeuren van de patiënt. Als er uitkomstinformatie beschikbaar is of als de richtlijnen veranderen, wordt dit in de keuzehulpen verwerkt.

Kwaliteitseisen keuzehulpen

Er zijn verschillende aanbieders van keuzehulpen. Binnen het project Vindplek Keuzehulpen wordt gewerkt aan kwaliteitseisen voor keuzehulpen.

Andere instrumenten

Op basis van de behoefte van een vakgroep worden ook andere instrumenten ingezet zoals de 3 goede vragen, een e-learning Samen Beslissen of intervisie. In 2017 werd aan alle zorgprofessionals al een training over de 3 goede vragen aangeboden. Ongeveer 80% van de medisch specialisten nam daaraan deel.

Stimulans

In het Beatrix Ziekenhuis wordt samen beslissen gestimuleerd door de bestuurder en ondersteund door de visie. “De bestuurder investeert in keuzehulpen. En omdat we al langer vanuit een mensgerichte visie werken, is het voor iedereen logisch dat we samen met de patiënt beslissen over zijn behandeling. Bovendien past het implementeren van een praktische tool goed bij ons ziekenhuis, waar het grootste deel van de zorg planbaar is en zorgverleners praktisch zijn ingesteld. Met onze keuze voor de implementatie van keuzehulpen drijven we mee op het draagvlak van onze zorgprofessionals.”

Belemmering

Volgens Geurts is de belangrijkste valkuil dat je denkt dat een goede keuzehulp vanzelf leidt tot samen beslissen. “Een keuzehulp gaat niet werken als je deze alleen verspreidt, maar vervolgens geen beslisgesprek voert. Denk ook niet dat je klaar bent na de eerste introductie. Dat betekent dus dat er ondersteunende capaciteit (zoals een organisatieadviseur of kwaliteitsadviseur) in huis moet zijn, zodat er aandacht is voor het zorgproces en voor het gebruik van de keuzehulpen in de spreekkamer.”

Tips

  • Zorg dat de implementatie van samen beslissen logisch voortvloeit uit de missie en visie van je ziekenhuis.
  • Zorg voor voldoende ondersteunende capaciteit (als een organisatieadviseur). Alleen tools beschikbaar stellen is te vrijblijvend.
  • Ga niet achter de weerstand aan, maar drijf op draagvlak. Dat maakt implementatie zoveel gemakkelijker.

Kosten

Naast de investering in de keuzehulpen, wordt er ook geïnvesteerd in de implementatiebegeleiding. Het ondersteuningsteam is hier gemiddeld 1 à 2 dagen per week mee bezig.

Vragen?

Heb je vragen over dit project? Stuur een e-mail naar Petran Geurts.

Praktijkvoorbeeld insturen

Heb jij een interessant praktijkvoorbeeld in jouw organisatie? Wil je dat praktijkvoorbeeld op dit platform terugzien? Stuur dan je praktijkvoorbeeld in!

Disclaimer
De praktijkvoorbeelden zijn een weergave van de inzet en activiteiten van ziekenhuizen, UMC’s en ZBC’s om invulling te geven aan Samen Beslissen in de praktijk. Er vindt geen (medisch) inhoudelijke beoordeling van de praktijkvoorbeelden plaats. De verantwoordelijkheid voor de juistheid van de medische inhoud ligt bij de indiener van het voorbeeld (of geïnterviewde). Als in een praktijkvoorbeeld wordt afgeweken van de op dat moment geldende richtlijn, wordt ervan uitgegaan dat het door de IGJ gehanteerde principe “comply or explain” is toegepast.

Afbeeldingen

Op de kaart

Een momentje...

0  reacties

Cookie-instellingen