Submenu

Een aangepast zorgtraject voor mensen met diabetes type 2 met lage gezondheidsvaardigheden om samen

Robin van Tilborg 31-08-2023
747 keer bekeken 0 reacties

In Inzicht in uitkomsten stellen we landelijke implementeerbare sets vast van uitkomstinformatie voor Samen beslissen en Leren & verbeteren. De uitkomstinformatie bestaat uit klinische uitkomsten én uitkomsten die de patiënt rapporteert. Zowel aandoeningsspecifiek als generiek. Per aandoening zijn aandoeningsspecifieke werkgroepen geformeerd.

Doelen

  • Samen beslissen, waarbij de zorgverlener de individuele uitkomsten van de patiënt en landelijk verzamelde uitkomsten van vergelijkbare patiëntgroepen bespreekt om gerichter zorg op maat te kunnen bieden.
  • Leren & verbeteren, door de zorgverlener met spiegelinformatie van landelijk verzamelde uitkomsten van patiëntgroepen.
  • Keuzeinformatie over zorgaanbieder en voor zorginkoop, met spiegelinformatie van landelijk verzamelde uitkomsten.

Algemene uitgangspunten

  1. De sets met uitkomstinformatie richten zich uitsluitend op (klinische en patiënt-gerapporteerde) uitkomsten van medisch specialistische zorg ten behoeve van de doelen Leren en Verbeteren en Samen Beslissen. Dit kan eventueel ook paramedische zorg omvatten die deel uitmaakt van een medisch specialistische behandeling.
  2. Bij het samenstellen van de sets met uitkomstinformatie binnen lijn 1 van het programma Uitkomstgerichte Zorg (UZ) wordt gebruik gemaakt van data die zo veel mogelijk in het medisch specialistische zorgproces wordt vastgelegd (in EPDs) en die is gemapt op de bestaande landelijk vastgestelde zorginformatiebouwstenen (zibs) en coderingsstelsels. We spreken dan over een functioneel gestandaardiseerde set (zie verder) welke uiteindelijk geïmplementeerd kan worden in ziekenhuizen en op termijn kan leiden tot onderlinge vergelijking.
  3. Het daadwerkelijk implementeren (in gebruik nemen) van de sets met uitkomstinformatie in zorginformatiesystemen valt buiten de scope van de aandoeningswerkgroep van lijn 1 van het programma UZ.
  4. Er wordt -waar mogelijk- aangesloten bij relevante (landelijke) initiatieven op het gebied van Samen Beslissen (SB) en Leren & Verbeteren (LV). Het gaat hierbij in eerste instantie vooral om het in de set opnemen van gegevens die als onderdeel van lopende initiatieven (zoals kwaliteitsregistraties) al op landelijk niveau worden verzameld.
  5. Alle gegevens die in de set worden opgenomen zijn van belang voor het bevorderen van SB of LV op basis van uitkomstinformatie zoals beschreven in het HLA.

Aandoeningswerkgroepen en ondersteuning

Elke aandoeningswerkgroep doorloopt in de ontwikkelfase een specifiek proces van circa 15 maanden om te komen tot een eindproduct. De aandoeningswerkgroep levert als eindproduct een implementeerbare set voor uitkomstinformatie op voor primair gebruik als ondersteuning bij Samen Beslissen tijdens het gesprek tussen zorgverlener en patiënt en voor primair gebruik bij Leren & Verbeteren door de zorgverlener.

De aandoeningswerkgroep wordt, gedurende de ontwikkelfase tot en met de oplevering van het eindproduct voor autorisatie, ondersteund door een technisch voorzitter, secretaris en methodoloog vanuit Zorginstituut Nederland en een Adviseur digitale informatie-uitwisseling vanuit Nictiz.

Generieke PROMs voor volwassenen en kinderen

Een werkgroep met gemandateerden van alle HLA-partijen en experts, heeft het Adviesrapport set generieke PRO(M)s voor volwassenen en voor kinderen opgesteld met de PROM-cyclus als uitgangspunt. Het doel hiervan is het ontwikkelen van een gedragen set generieke uitkomsten (PROs) en hanteerbare en begrijpelijke vragenlijsten (PROMs) voor volwassenen en kinderen ter ondersteuning van Samen Beslissen en Leren & Verbeteren. Om uitkomsten gemeten met verschillende PROMs te vergelijken, zijn crosswalks ontwikkeld. Alle crosswalks voor de generieke PROMs set zijn op Platform UZ verzameld.

Overzicht aandoeningen Lijn 1

Overzicht aandoeningen Lijn 1

Hieronder vindt u de oorspronkelijke werklijst van aandoeningen die zijn geselecteerd voor de ontwikkelfase van programma Uitkomstgerichte Zorg. De aandoeningen waarvoor een set beschikbaar is gekomen, zijn aanklikbaar gemaakt. Deze afgeronde sets zijn bestuurlijk geaccordeerd hetgeen wil zeggen dat het gaat om inhoudelijk relevante uitkomstensets. De daadwerkelijke implementatie voor landelijk vergelijken is daarmee echter nog niet geregeld en is onderdeel van de tweede fase van het programma die nog in ontwikkeling is evenals de invulling van de noodzakelijke landelijke ICT-randvoorwaarden.

Naast de ontwikkelfase heeft dit jaar (2023) ook de doorontwikkelfase plaatsgevonden. De doorontwikkelfase is gericht op het inhoudelijk verder ontwikkelen en optimaliseren van vooraf bepaalde onderdelen van, of nieuwe inzichten bij de eerder opgeleverde set van uitkomstinformatie. Dit betreft alleen de aandoeningen Chronische nierschade, IBD, Heup- en knieartrose en Schisis. Vanwege de looptijd van programma Uitkomstgerichte Zorg dat eind 2023 eindigt, is het alleen mogelijk geweest deze aandoeningen verder door te ontwikkelen.

  1. Knieartrose: eindset is vastgesteld.
  2. Pancreascarcinoom: eindset is niet vastgesteld
  3. IBD:  eindset is vastgesteld.
  4. Chronische nierschade: eindset is vastgesteld.
  5. Prostaatcarcinoom
  6. Heupartrose: eindset is vastgesteld.
  7. AAA: eindset is vastgesteld.
  8. Heupfractuur: eindset is vastgesteld.
  9. Cataract: eindset is vastgesteld.
  10. Schisis: eindset is vastgesteld.
  11. Longcarcinoom: eindset is vastgesteld.
  12. Diabetes: eindset is vastgesteld.
  13. Mammacarcinoom: eindset is vastgesteld
  14. Stressincontinentie: eindset is vastgesteld.
  15. Hartritmestoornissen: eindset is vastgesteld.
  16. CVA: eindset is vastgesteld.
  17. Niercarcinoom
  18. Melanoom: eindset is vastgesteld.
  19. Overactieve blaas: eindset is vastgesteld
  20. Hand- en duimbasisartrose: eindset is vastgesteld
  21. COPD
  22. Veneuze ziekten: eindset is vastgesteld
  23. Blaascarcinoom
  24. Leveroncologie
  25. Gynaecologische oncologie
  26. Hoofd-Halstumoren
  27. Morbide obesitas
  28. Acuut coronair syndroom
  29. Inflammatoire artritis
  30. Astma (bij kinderen)
  31. Obstructief slaap apneu
  32. Maculadegeneratie
  33. Psoriasis

Generieke PRO(M)s volwassenen
Generieke PRO(M)s kinderen

In Rotterdam gaan huisartsen, diëtisten en internisten, patiëntenverenigingen en maatschappelijke organisaties samenwerken om diabeteszorg op maat te leveren voor patiënten met diabetes type II met lage gezondheidsvaardigheden.

Diabetes en laaggeletterdheid

Diabetes type II (DM2) is met een prevalentie van 1:14 een van de meest voorkomende chronisch ziekten in Nederland. DM2 komt 2 tot 5 keer meer voor onder mensen met een lage opleiding of met een migratieachtergrond (Nivel 2018). Laaggeletterdheid kan hieraan gerelateerd zijn en wordt vaak gezien bij DM2 patiënten (Schillinger et al 2002). Een belangrijk aspect van gezondheidsvaardigheden is het begrijpen van informatie over de ziekte (von Wagner et al, 2009). Moeite hebben met lezen en schrijven (laaggeletterdheid) leidt meestal tot lage gezondheidsvaardigheden. Laaggeletterdheid kan problemen opleveren bij het stellen van de diagnose, maar ook bij de behandeling van de ziekte. Dit kan uiteindelijk leiden tot slechtere gezondheidsuitkomsten. Bij DM2 blijkt laaggeletterdheid geassocieerd te zijn met slechtere gereguleerde glucosewaarden (Schillinger 2006). 

Laaggeletterdheid herkennen

Ons project is gericht op het herkennen en registreren van laaggeletterdheid, zodat er een persoonsgericht zorgtraject voor laaggeletterde DM2-patiënten kan worden ingezet. Met 3 simpele vragen (de Dutch Set of Brief Screening Questions) worden patiënten gescreend op laaggeletterdheid. Patiënten beantwoorden de vragen in een patiëntenapp, ‘Digizorg’. De app is op zo’n manier ontworpen dat patiënten met lage gezondheidsvaardigheden hier ook mee overweg kunnen.

Een aangepast zorgpad

Als uit de screening blijkt dat de patiënt moeite heeft met het begrijpen van informatie, wordt er een aangepast zorgtraject ingezet. De patiënt krijgt een langer of een extra consult waarin  visuele ondersteunende informatie wordt gegeven. Ook kunnen patiënten af en toe simpele vragenlijsten via de app invullen om aan te geven hoe het met hen gaat. Deze informatie wordt visueel weergegeven en gebruikt tijdens het gesprek met de zorgverlener. Visuele informatie helpt de laaggeletterde DM2 patiënt beter dan tekst bij het begrijpen en beoordelen van gezondheidsinformatie. Zo kan de patiënt alle informatie goed tot zich nemen om mee te beslissen over de behandeling. De patiënt ervaart meer controle en autonomie, wat uiteindelijk beter is voor de behandeling.

Zorgverleners worden getraind in het herkennen van laaggeletterdheid en het omgaan met laaggeletterdheid. Ook krijgen ze educatie en training in het gebruiken van uitkomstinformatie bij samen beslissen.

Delen van informatie over de zorgketen

Ongeveer 85% van de DM2-patiënten wordt in de eerste lijn behandeld. Wanneer de diabetes moeilijk onder controle te houden is, bij complicaties of bij comorbiditeit kan de patiënt doorverwezen worden naar een tweedelijns of derdelijns ziekenhuis. Uitkomstinformatie, voorkeuren van de patiënt eninformatie over laaggeletterdheid kan makkelijk in de zorgketen worden gedeeld via het zorgverlenersgedeelte van de app ‘Digizorg’. Zo kan elke zorgverlener rekening houden met laaggeletterdheid en wordt er meer samen met de patiënt beslist.  

Vragen?

Heb je vragen over dit project? Stuur een e-mail naar Annelieke Pasma (a.pasma@erasmusmc.nl) of Marein Favejee (m.favejee@erasmusmc.nl)

Afbeeldingen

Waarderen

X (voorheen Twitter)

0  reacties

Cookie-instellingen
Cookie-instellingen sluiten

Cookie-instellingen

Deze website maakt gebruik van cookies. Lees meer over cookies in onze cookieverklaring.


Deze cookies verzamelen nooit persoonsgegevens en zijn noodzakelijk voor het functioneren van de website.

Deze cookies verzamelen gegevens zodat we inzicht krijgen in het gebruik en deze website verder kunnen verbeteren.

Deze cookies zijn van aanbieders van externe content op deze website. Denk aan film, marketing- en/of tracking cookies.