Submenu

Patiënt kiest trefzekerder door gebruik verrijkte keuzehulpen

Frederique Nagtegaal ♛ 01-10-2021
3442 keer bekeken 0 reacties

Samen beslissen is het proces waarin zorgprofessional en patiënt samen bespreken welke zorg het beste bij de patiënt past. Uitgangspunt is dat de zorg zoveel mogelijk aansluit bij de situatie en behoeftes van de patiënt. Onderaan de pagina vind je de beschikbare praktijkvoorbeelden en het nieuws over samen beslissen.

De medische kennis van de zorgprofessional en de kennis van de patiënt over zijn eigen wensen en behoeften vullen elkaar aan bij samen beslissen. 

Het goede gesprek

Om meer samen te beslissen, is ondersteuning van het goede gesprek tussen patiënt en zorgprofessional onmisbaar. Patiënten moeten goede informatie krijgen over hun mogelijkheden, en de voor- en nadelen die daarbij horen. Want er zijn bijna altijd meerdere mogelijkheden. Ook afwachtend volgen kan een optie zijn. Net zo belangrijk is het om te weten wat voor die individuele patiënt belangrijk is, wat zijn voorkeuren en persoonlijke situatie zijn. Dat is voor zorgprofessionals niet altijd makkelijk om goed uit te vragen, en voor patiënten niet makkelijk om de bedenken en te verwoorden. De Patiëntenfederatie Nederland (PFN) neemt het voortouw in de werkgroep die zich over dit thema buigt.

Activiteiten & doelen

De werkgroep heeft 6 activiteiten opgezet om meer samen beslissen te stimuleren:

 

  1. Campagne
    Een sectoroverstijgende campagne om iedereen die zorg nodig heeft of werkt in de zorg, een stapje verder te brengen in Samen beslissen. De campagne zorgt voor een gezamenlijke en verbindende taal en concrete tips. Bekijk de campagnewebsite.
     
  2. Keuzehulpen
    Goede en betrouwbare keuzehulpen vindbaar, toegankelijk en goed te gebruiken maken voor ziekenhuizen/klinieken, zorgprofessionals en patiënten. Lees meer over keuzehulpen.
     
  3. Scholing en opleiding
    Samen beslissen verankeren in de opleiding en (na)scholing van zorgprofessionals, zodat zij beter toegerust worden om samen met de patiënt te kunnen beslissen. 
    Competentiesets:
    - Rapportage deelproject 1 competentiesets Samen Beslissen
    Handreiking - competentieset scholing medisch specialisten Samen beslissen
    Competentieset Samen Beslissen verpleegkundig specialist
    Competentieset Samen Beslissen verpleegkundige
    Opleidingsmateriaal:
    - Opleidingsmateriaal
    - E-learning: De Kern van Samen Beslissen
    Bekijk alle documenten van scholing en opleiding bij samen beslissen.
    Onderzoeksrapport:
    - Eindrapport Samen Beslissen aan bed
  4. Leren van elkaar
    Door gebruik te maken van elkaars kennis en ervaring, versnellen we de implementatie van samen beslissen in de praktijk. Voor zorgorganisaties en professionals gebeurt dit in de vorm van o.a. praktijkvoorbeelden, nieuwsbrieven en bijeenkomsten. En voor patiënten met producten voor bijeenkomsten, in een toolkit voor zorg- en patiëntenorganisaties.
    Project Samen beslissen in de praktijk
    Met het project Samen beslissen in de praktijk verzamelen we meer dan 50 voorbeelden van samen beslissen in ziekenhuizen, academische centra en zelfstandige klinieken. Werk jij aan samen beslissen in de medisch specialistische zorg? Dan horen we graag van je. Lees meer over het project Samen beslissen in de praktijk.
    Project Leren van elkaar – patiënten
    We ontwikkelden een toolkit met producten, die zorg- en patiëntenorganisaties kunnen inzetten in bijeenkomsten over samen beslissen met patiënten en naasten. Bekijk de Toolkit Samen beslissen bijeenkomsten.
    Lees meer over Leren van elkaar – patiënten
     
  5. Verbinding met beperkte gezondheidsvaardigheden
    30% van de mensen heeft moeite met het vinden, begrijpen en gebruiken van informatie over gezondheid. Binnen alle onderdelen van het programma houden we hiermee rekening. Ook ontwikkelen we een training voor ziekenhuizen/klinieken en een kennismodule voor patiëntenorganisaties. Bekijk de Toolkit Gezondheidsvaardigheden voor zorgverleners, of lees meer over verbinding met beperkte gezondheidsvaardigheden.
  6. Organiseren en belonen
    Zorgorganisaties krijgen handvatten om samen beslissen te organiseren en van elkaar te leren. Zorgverzekeraars en zorgorganisaties wisselen kennis uit om financiële knelpunten op te lossen. Lees meer over organiseren en belonen.


    Op 8 september 2022 vond de tweede kennissessie ‘Organiseren en belonen van Samen Beslissen’ plaats in Utrecht. Ruim 80 deelnemers waren aanwezig. Onder hen inkopers van zorg, beleidsmakers, zorgverleners en patiëntvertegenwoordigers. Tijdens het plenaire deel en zes interactieve sessies deelden voorlopers op het gebied van Samen Beslissen hun ervaringen en vond er kennisuitwisseling plaats. Het was een geslaagde en energieke kennissessie op een inspirerende locatie! Lees het volledige verslag of bekijk de presentaties of bekijk de infografic met de belangrijkste bevindingen uit de kennissessie.

Keuzehulpen worden verrijkt met steeds uitgebreidere informatie. De inzichten die patiënten opdoen over diagnose, behandeling en uitkomsten, helpt ze bij samen beslissen. “De beweging zit in een stroomversnelling”, stelt Michiel Hageman van PATIENT+, aanbieder van keuzehulpen.

PATIENT+ ontwikkelde meer dan 80 keuzehulpen. Ze zijn nooit helemaal af: zodra er nieuwe literatuur of een nieuwe richtlijn wordt gepubliceerd, wordt de keuzehulp daarmee in lijn gebracht. In het kader van het project Samen Beslissen zijn enkele keuzehulpen uitgebreid met PROMs en verrijkt met uitkomstinformatie uit landelijke databases. Daardoor krijgen patiënten meer inzicht in hun functioneren.

Aangepaste keuzehulpen

De 4 aangepaste keuzehulpen zijn bestemd voor patiënten met heup- of knieslijtage, een liesbreuk of galsteenlijden. Voor deze aandoeningen is gekozen, omdat ze vaak voorkomen en er bij de behandeling veel te kiezen valt. Doordat de PROMs-vragenlijsten zijn toegevoegd, krijgen patiënten nog beter zicht op hun functioneren en de mogelijke uitkomsten van behandelingen. “Op die manier zijn ze beter in staat om tot een gezamenlijk besluit te komen met de zorgverlener”, aldus Michiel Hageman.

Landelijke databases

Nieuw is dat informatie uit landelijke databases is toegevoegd aan de keuzehulpen voor heup- en knieslijtage. Daarmee krijgen patiënten nog meer informatie waarop ze hun beslissingen kunnen baseren. “We weten uit studies dat 94% van de patiënten een actieve rol willen vervullen in het besluitvormingsproces. Dat lukt niet altijd, omdat ze onvoldoende inzicht hebben in diagnose, behandeling en uitkomsten. Door gebruik van een keuzehulp zijn ze op de hoogte van de mogelijkheden en kunnen ze samen met de arts kiezen welke het beste bij ze past.”

Keuzehulpen leiden tot meer grip

Er wordt veel gebruikgemaakt van de beschikbare keuzehulpen. Mensen zijn positief over deze manier van begeleiding, merkt Michiel. “Doordat ze meer weten, krijgen ze meer grip op hun gezondheid. Uit studies blijkt dat mensen door die kennis minder angstig zijn over hun aandoening en de gevolgen ervan.”

Gebruikersonderzoek

De verbeterde keuzehulpen werden in 14 ziekenhuizen ingevoerd. Patiënten reageren er positief op, zo blijkt uit gebruikersonderzoek. “Zeer nuttig programma”, schrijft een gebruiker. Iemand anders stelt: “Het is een zeer duidelijke uiteenzetting van wat er van een eventuele operatie wordt verwacht. Een ieder die een operatie staat te wachten,zou deze keuzehulp in moeten zien.” Een derde patiënt reageert als volgt: “Deze keuzehulp was voor mij een bevestiging dat ik een goede keuze heb gemaakt.”

Meer inhoudelijke gesprekken met patiënten

De zorgverleners die keuzehulpen gebruiken, geven aan dat ze er tevreden mee zijn. Zij merken dat ze meer inhoudelijke gesprekken hebben met patiënten, omdat deze beter voorbereid verschijnen op de poli. Daardoor hoeven zorgverleners hoeven niet keer op keer hetzelfde verhaal te vertellen over de mogelijkheden, maar kunnen ze dieper ingaan op wat de behandeling voor de patiënt betekent. “Bovendien zijn ze beter op de hoogte van wat de patiënt belangrijk vindt en welke vragen hij nog heeft om tot een beslissing te komen.”

Noodzaak

Toch zijn nog lang niet alle zorgverleners geneigd om keuzehulpen te gebruiken, merkt PATIENT+. “Dat ze er zijn betekent nog niet dat zorgverleners ze ook benutten. Ze voelen niet de noodzaak om hun werkwijze te veranderen. Misschien vanuit het idee: we doen het toch al goed? Ik begrijp dat het een andere werkwijze is, dat vraagt om een gedragsverandering. Wij hopen dat dit nog meer draagvlak vindt en uiteindelijk de norm wordt.”

Minder herhaalconsulten nodig

Dat zou niet alleen een goede zaak zijn vanuit het uitgangspunt van samen beslissen, maar ook omdat het een efficiënte werkwijze ten goede komt. Zo zijn er over het algemeen minder herhaalconsulten nodig en zijn patiënten vaker tevreden over de geleverde zorg. “Mensen kiezen een behandeling die echt bij ze past en weten wat ze kunnen verwachten. Daardoor hebben ze minder spijt van beslissingen die ze hebben genomen. Daaruit mag je concluderen dat de kwaliteit van de zorg toeneemt.”

Stroomversnelling

Wat PATIENT+ betreft zit de beweging in een stroomversnelling. Na de 4 genoemde keuzehulpen worden er nog 72 uitgebreid met informatie. Door patiënten te volgen en analyses uit te voeren, kunnen de keuzehulpen nog meer worden gepersonaliseerd. “Op basis van deze gegevens kun je de kans op succes en falen voorspellen. Wat mij betreft is er nog een wereld te winnen.”

Meer weten?

Lees meer over dit project: Gepersonaliseerde keuzehulp voor patiënten in ziekenhuizen.

Afbeeldingen

Waarderen

X (voorheen Twitter)

0  reacties

Cookie-instellingen
Cookie-instellingen sluiten

Cookie-instellingen

Deze website maakt gebruik van cookies. Lees meer over cookies in onze cookieverklaring.


Deze cookies verzamelen nooit persoonsgegevens en zijn noodzakelijk voor het functioneren van de website.

Deze cookies verzamelen gegevens zodat we inzicht krijgen in het gebruik en deze website verder kunnen verbeteren.

Deze cookies zijn van aanbieders van externe content op deze website. Denk aan film, marketing- en/of tracking cookies.